Έδαφος Λιπάσματα και Θρεπτικές Ουσίες για τα Φυτά συνέχεια…

Και να’ μαστε πάλι εδώ για να συνεχίσουμε με τα λιπάσματα και θρεπτικές ουσίες για τα φυτά.

1. Τρόπος και χρόνος χρησιμοποίησης λιπασμάτων – Περίοδοι λίπανσης

Σημαντικό ρόλο στην σωστή χρήση των λιπασμάτων, είτε ποσοτικά είτε όσον αφορά τα θρεπτικά στοιχεία, είναι ο κατάλληλος τρόπος και χρόνος χρησιμοποίησης τους. Από αυτή την επιλογή, εξαρτάται η αλληλεπίδραση των στοιχείων με το έδαφος, η διάρκεια τους αλλά και η γονιμότητα του εδάφους. Ανάλογα με τη περίοδο ανάπτυξης που βρίσκεται το φυτό μας, έχουμε και διαφορετικό τρόπο προσθήκης του λιπάσματος που εξασφαλίζει και διαφορετικό τρόπο απορρόφησης των στοιχείων και τη καλύτερη δυνατή ικανοποίηση του. Ακόμα και το πιο μικρό «παραστράτημα» μπορεί να προκαλέσει επιτάχυνση ή επιβράδυνση στο ρυθμό ανάπτυξης και να αλλάξει η χημική σύνθεση του προϊόντος ( καρπός, φύλλα).

Στην πράξη έχουμε 3 περιόδους προσθήκης λιπασμάτων:

• πριν τη σπορά (μαζί με το σκάψιμο, όργωμα κτλ.)
• κατά τη σπορά και
• κατά τη διάρκεια της ανάπτυξης των φυτών με τις επιφανειακές λιπάνσεις

Προσθήκη λιπασμάτων πριν τη σπορά

Θεωρείται βασική λίπανση και εξασφαλίζει τα απαραίτητα θρεπτικά στοιχεία για μεγάλο χρονικό διάστημα και με τη λίπανση αυτή δίνουμε στα φυτά μας το μεγαλύτερο μέρος της δόσης του λιπάσματος που προβλέπεται για κάθε είδος καλλιέργειας ( δένδρο, λαχανικό, κηπευτικό κτλ). Εξαίρεση: με τη βασική λίπανση δεν εξασφαλίζεται η επάρκεια στα νεαρά φύτρα (νεαροί βλαστοί) γιατί το ριζικό τους σύστημα είναι μικρό και πρέπει να αναπτυχθεί για να φτάσει τα σημεία στα οποία βρίσκονται τα λιπάσματα. Οπότε σε αυτήν την περίπτωση, συγκεντρώνετε μικρές ποσότητες λιπάσματος και τις τοποθετείτε τοπικά και κοντά εκεί που θα σπαρεί ο σπόρος.

Κατά κανόνα η βασική λίπανση γίνεται με τον εξής τρόπο: το λίπασμα σκορπίζεται στην επιφάνεια της γλάστρας, του κήπου η του χωραφιού. Στη περίπτωση της γλάστρας ή του κήπου (ανάλογα με τα τετραγωνικά βέβαια) γίνεται με τον πατροπαράδοτο τρόπο: “στα πεταχτά”, δηλαδή με το χέρι. Για όσους ο κήπος τους είναι μεγάλος ή καλλιεργούν σε χωράφι, υπάρχει μηχάνημα, ο λιπασματοδιανομέας. Οι λιπασματοδιανομείς σκορπίζουν το λίπασμα σε όλη την επιφάνεια ή σε λωρίδες. Στη συνέχεια το λίπασμα παραχώνεται το φθινόπωρο ή νωρίς την άνοιξη πριν τη σπορά. Με βάση πειραματικά δεδομένα, ο φώσφορος και το κάλιο πρέπει να ενσωματώνονται σε βάθος 15-20 εκατοστά.

Προσθήκη λιπασμάτων κατά τη σπορά

Για όλες τις ετήσιες καλλιέργειες έχει αποδειχτεί ευεργετικό ταυτόχρονα με τη σπορά να προσθέτουμε μικρές δόσεις αζώτου και φωσφόρου, με την προϋπόθεση όμως οι σπόροι και το λίπασμα να διαχωρίζονται με μικρό στρώμα εδάφους. Τότε, ενσωματώνουμε το λίπασμα 2-3 εκατοστά βαθύτερα από τον σπόρο και σε απόσταση 5-7 εκατοστών μεταξύ τους.

Προσθήκη λιπασμάτων κατά τη διάρκεια της ανάπτυξης των φυτών

Γίνεται είτε επιφανειακά είτε με ενσωμάτωση. Αν στον κήπο μας τα έχουμε φυτέψει σε γραμμές, τότε η επιφανειακή λίπανση είναι προτιμότερη. Επίσης, η ανοιξιάτικη επιφανειακή λίπανση και η συμπληρωματική είναι πιο αποτελεσματικές συνήθως από την εφάπαξ βασική και πιο συγκεκριμένα η συμπληρωματική αφορά το άζωτο, το οποίο διαλύεται και μετακινείται μέσα στο έδαφος φτάνοντας στις ρίζες του φυτού.

Υδρολίπανση

Τα λιπάσματα μπορούν να χορηγηθούν και μέσω του νερού άρδευσης ή του νερού ποτίσματος (ακόμα και για εσάς που έχετε γλάστρες ή μικρό κήπο και έχετε εγκαταστήσει σωλήνες για την άρδευση). Η λίπανση των φυτών γίνεται μέσω του νερού αλλά με μικρές ποσότητες λιπάσματος. Είναι μια τεχνική που τα τελευταία χρόνια χρησιμοποιείται ευρέως και για αυτό εξελίχθηκαν ειδικά αρδευτικά συστήματα αλλά και λιπάσματα που διαλύονται στο νερό εύκολα και πλήρως, τα λεγόμενα υδατοδιαλυτά.

Με τη μέθοδο της υδρολίπανσης τα φυτά μπορούν να αξιοποιήσουν καλύτερα τα θρεπτικά συστατικά που τους παρέχονται, δίνεται η δυνατότητα για καλλιέργεια ακόμα σε εδάφη πολύ φτωχά, μπορούμε να ελέγχουμε τις ποσότητες λιπάσματος που χορηγούμε αποφεύγοντας έτσι ανεπιθύμητες συγκεντρώσεις και ταυτόχρονα μπορούμε να χορηγήσουμε φυτοφάρμακα.

Βασική προϋπόθεση για να επιτύχει η υδρολίπανση είναι η επιλογή των κατάλληλων αρδευτικών συστημάτων και λιπασμάτων.

Διαφυλλική λίπανση

Στη περίπτωση αυτή χορηγούμε το λίπασμα διαμέσου του φυλλώματος. Αυτό επιτυγχάνεται με τον ψεκασμό του φυτού με το κατάλληλο διαφυλλικό λίπασμα. Η λίπανση αυτή δρα συμπληρωματικά και σε ειδικές περιπτώσεις. Η διαφυλλική λίπανση λειτουργεί καλύτερα και πιο αποτελεσματικά αν έχει προηγηθεί φυλλοδιαγνωστική, δηλαδή εξέταση και ανάλυση φύλλων για να δούμε ακριβώς τη θρεπτική τους κατάσταση και ίσως να προλάβουμε μια πιθανή τροφοπενία. Όποιος έχει αυτή τη δυνατότητα, δεν έχει κάτι να χάσει…

Με την διαφυλλική λίπανση ικανοποιούμε ειδικές ανάγκες του φυτού σε θρεπτικά και μάλιστα άμεσα, αποτελεί αποτελεσματική αντιμετώπιση και θεραπεία τροφοπενιών και τα φυτά μας ανταποκρίνονται πολύ γρήγορα. Βέβαια, υπάρχουν και μειονεκτήματα, όπως τα αποτελέσματα περιορίζονται μόνο στο έτος εφαρμογής της διαφυλλικής λίπανσης, δηλαδή για τον επόμενο χρόνο πρέπει να επαναληφθεί, δεν πρέπει να εφαρμόζεται σε περιόδους που είναι ακατάλληλες (αναγράφονται πάνω στη συσκευασία) ή όταν έχουμε δυνατό αέρα και υψηλή θερμοκρασία (μέχρι 27-28 βαθμούς Κελσίου) και τέλος με τη διαφυλλική λίπανση δίνεται περιορισμένη ποσότητα θρεπτικών στοιχείων στο φυτό.

Υδροπονία

Τι είναι η υδροπονία; Είναι ένα σύστημα καλλιέργειας φυτών και κηπευτικών όχι στο έδαφος αλλά σε ειδικά υποστρώματα. Μπορεί να αξιοποιηθεί αυτό το σύστημα και σε κήπους, είτε οριζόντια είτε κάθετα πάνω σε φράχτη. Τα ειδικά υποστρώματα μπορεί να είναι ελαφρόπετρα, πετροβάμβακας, περλίτης κ.α. τα οποία εξασφαλίζουν κυρίως την στήριξη των φυτών ενώ η θρέψη τους γίνεται με τη προσθήκη ειδικών θρεπτικών διαλυμάτων στο νερό άρδευσης.

Εικόνα 1. Τοίχος σε γραφεία στην Παιανία: κάθετη φύτευση, ειδική κατασκευή, μεταλλική ή ξύλινη, η οποία θα στηρίξει το εδαφικό υπόστρωμα πάνω στο οποίο θα αναπτυχθούν τα φυτά.

Εικόνα 2. Κάθετος κήπος στου Ζωγράφου, όπου καλύπτει κλιματιστική μονάδα στον εξωτερικό χώρο γραφείου.

Τα πλεονεκτήματα χρήσης της ελαφρόπετρας ως υπόστρωμα: περιορίζει πολύ τους μύκητες που προέρχονται από το έδαφος, είναι υλικό που δεν χρειάζεται επεξεργασία, παρουσιάζει ισορροπία αέρα-νερού στις ρίζες του φυτού και μπορεί να χρησιμοποιηθεί, μετά την υδροπονική καλλιέργεια, ως εδαφοβελτιωτικό χωρίς να έχει επιπτώσεις.

2. Τα απαραίτητα θρεπτικά στοιχεία για τα φυτά και η σημασία τους

Άζωτο (Ν)

Το άζωρο είναι το κύριο συστατικό της χλωροφύλλης και όταν υπάρχει έλλειψη τα φυτά είναι λιγότερο πράσινα από τα υγιή. Η έλλειψη αζώτου στο χώμα εκδηλώνεται στα φυτά με νανισμό, περιορισμένη βλάστηση ενώ η περίσσεια του προκαλεί τέτοια βλάστηση με αρνητικές επιπτώσεις στην αντοχή των φυτών. Στο έδαφος βρίσκεται κυρίως στα υπολείμματα οργανισμών (οργανική μορφή) και με τη νιτρική (ΝΟ^–3) και αμμωνιακή(ΝΗ⁺4) μορφή. Το αμμωνιακό άζωτο δεν ξεπλένεται πολύ εύκολα με τη βροχή ή την άρδευση και συγκρατείται πολύ καλά από το έδαφος. Σε αντίθεση, το νιτρικό άζωτο, δεν συγκρατείται στα πάνω στρώματα του εδάφους και με το νερό της βροχής ή της άρδευσης φτάνει στα κατώτερα στρώματα. Για τον λόγο αυτό, απαιτούνται συχνότερες λιπάνσεις και μικρότερες δόσεις στη διάρκεια της καλλιεργητικής περιόδου. Τα φυτά χρησιμοποιούν και τις δύο μορφές του αζώτου αλλά γρηγορότερα απορροφούν τη νιτρική μορφή.

Υπό ευνοϊκές συνθήκες εδάφους και κλίματος, το 1,5-3% του ολικού αζώτου του εδάφους, ελευθερώνεται κατά τη διάρκεια του χρόνου.

Πολύ σημαντικό στοιχείο που επηρεάζει και τη λειτουργία του αζώτου είναι ο άνθρακας. Όταν έχουμε μεγάλη συγκέντρωση άνθρακα στο χώμα, περιορίζεται η διαθέσιμη ποσότητα του αζώτου. Γενικά, από την αναλογία C:N εξαρτάται η ποιότητα της οργανικής ουσίας στο έδαφος, η γονιμότητα του εδάφους σε άζωτο και οι βιολογικές διεργασίες που γίνονται σε όλα τα εδάφη.

Φώσφορος (P)

Ο φώσφορος βοηθά στην δημιουργία των ανθέων, επιταχύνει την ωρίμανση και φυτά που δεν προσλαμβάνουν φώσφορο έχουν λεπτούς βλαστούς και πρόωρη φυλλόπτωση. Το χαρακτηριστικότερο σύμπτωμα τροφοπενίας φωσφόρου είναι το βαθύ πράσινο ή κοκκινωπό χρώμα σε διάφορες θέσεις. Έλλειψη φωσφόρου παρατηρούμε κυρίως σε εδάφη που είναι όξινα, αμμώδη και ελαφρά και για αυτόν τον λόγο σε τέτοια εδάφη οι δόσεις των λιπασμάτων πρέπει να είναι μικρότερες και συχνότερες ενώ σε βαριά εδάφη πρέπει να είναι μεγαλύτερες και πιο αραιές. Η μεγαλύτερη αξιοποίηση άλλων θρεπτικών στοιχείων όπως άζωτο και κάλιο, επιτυγχάνεται αφού υπάρχει επάρκεια φωσφόρου στο έδαφος.

Κάλιο (Κ)

Το κάλιο είναι στοιχείο το οποίο κινείται εύκολα και συγκεντρώνεται στα νερά τμήματα του φυτού. Προσδίδει στους καρπούς τη γεύση αλλά τους κάνει και πιο μεγάλους. Η επάρκεια του βοηθά στην καλύτερη απορρόφηση του νερού από τα φυτά, συνεπώς και πιο ανθεκτικά στη ξηρασία. Ιδιαίτερη απαίτηση σε κάλιο είναι η πατάτα, το ζαχαρότευτλο, το καλαμπόκι και γενικά οι καλλιέργειες που συσσωρεύουν άμυλο.

Όταν έχουμε αμμώδες έδαφος στον κήπο μας λιπαίνουμε συχνότερα και με μικρότερες δόσεις ενώ σε πιο βαριά με μεγάλες δόσεις και πιο αραιά. Το κάλιο απορροφάται καλύτερα από τα φυτά όταν έχουμε επάρκεια αζώτου και φωσφόρου, καταλαβαίνουμε λοιπόν και από τα παραπάνω ότι αυτά τα τρία στοιχεία είναι αλληλένδετα και αλληλοεξαρτώμενα.

Τροφοπενία καλίου προκαλεί, κυρίως στα παλαιότερα φύλλα, νεκρωτικές κηλίδες περιμετρικά, η ρίζα έχει μικρότερες διαστάσεις και το μέγεθος των καρπών είναι μικρότερο.

Δείκτης έλλειψης καλίου στο χώμα είναι η εμφάνιση της παπαρούνας, της αγριοτομάτας και του τριφυλλιού.

Μαγνήσιο (Mg)

Το μαγνήσιο είναι αναντικατάστατο στοιχείο της χλωροφύλλης. Υψηλές συγκεντρώσεις μαγνησίου δρουν ανταγωνιστικά με το ασβέστιο και το κάλιο. Τροφοπενία μαγνησίου εμφανίζεται πρώτα σε φύλλα μεγαλύτερης ηλικίας ως χλώρωση (ελάττωση του πράσινου χρώματος) μεταξύ των νεύρων, τα φύλλα αυτά πέφτουν και οι βλαστοί νεκρώνονται από τη κορυφή τους.

Ιδανική αναλογία Κ:Mg στο έδαφος είναι για ετήσια φυτά 5:1, για κηπευτικά 3:1 και για οπωροφόρα 2:1.

Θείο (S)

Το έδαφος είναι συνήθως εφοδιασμένο με θείο και επιπροσθέτως δέχεται με τα λιπάσματα, όπως θειική αμμωνία, υπερφωσφορικό κ.α. Τα φυτά απορροφούν το θείο με τη μορφή ιόντων SO^—₄. Οι υψηλές θερμοκρασίες είναι οι κατάλληλες για να προσθέσουμε θείο σε αλκαλικά εδάφη και να τα βελτιώσουμε, λόγω ότι το PH μειώνεται.

Φυτά απαιτητικά σε θείο είναι η μηδική, ο καπνός, το κουνουπίδι, το λάχανο, το μπρόκολο και άλλα. Συμπτώματα τροφοπενίας θείου είναι όμοια με αυτά του αζώτου, δηλαδή χλώρωση των φύλλων και οι βλαστοί γίνονται λεπτοί και δύσκαμπτοι.

Σίδηρος (Fe)

Ο σίδηρος είναι απαραίτητος στα φυτά λόγω της χλωροφύλλης αλλά και της αναπνοής. Στα όξινα εδάφη βρίσκεται με τη μορφή του δισθενούς σιδήρου (Fe⁺⁺) που είναι και η αφομοιώσιμη ενώ στα ουδέτερα και αλκαλικά με τη μορφή Fe⁺⁺⁺ που είναι και η αδιάλυτη και η ελάχιστα αφομοιώσιμη. Ο φώσφορος και το ασβέστιο δρουν ανταγωνιστικά ως προς τον σίδηρο και στην ουσία τον “αδρανοποιούν” στο έδαφος. Αρνητική επίδραση στη πρόληψη του σιδήρου έχει και η χαμηλή συγκέντρωση καλίου στο έδαφος. Χαρακτηριστικό σύμπτωμα τροφοπενίας είναι η χλώρωση ολόκληρου του φύλλου εκτός από τα νεύρα που παραμένουν πράσινα.

Ψευδάργυρος (Zn)

Ο ψευδάργυρος συμμετέχει στον μεταβολισμό των φυτών. Η αφομοιώσιμη μορφή του ψευδαργύρου (Zn++) βρίσκεται στα όξινα εδάφη, ενώ σε αλκαλικό έδαφος επικρατεί η αδιάλυτη μορφή και συνεπώς το έδαφος παρουσιάζει ανεπάρκεια στο συγκεκριμένο στοιχείο. Εδάφη που είναι πλούσια σε οργανική ουσία έχουν μικρό ποσοστό αφομοιώσιμου ψευδαργύρου, ενώ έλλειψη ψευδαργύρου στα φυτά προκαλείται και από υψηλή συγκέντρωση φωσφόρου. Ο ψευδάργυρος σαν στοιχείο δεν μετακινείται εύκολα στο έδαφος, για αυτό όταν προστίθεται πρέπει να ενσωματώνεται καλά. Στη περίπτωση της τροφοπενίας τα φύλλα εμφανίζουν χλώρωση μεταξύ των νεύρων, οι βλαστοί είναι κοντοί και λεπτοί ενώ στη ρίζα παρατηρείται νέκρωση αρχικά των μικρών και στη συνέχεια των μεγάλων ριζών.

Μαγγάνιο (Mn)

Το μαγγάνιο συμμετέχει στη διαθεσιμότητα του σιδήρου μέσα στο φυτό. Τα φυτά προσλαμβάνουν μόνο τη δισθενή μορφή του (Mn⁺⁺) το οποίο απαντάται σε όξινα εδάφη. Η τροφοπενία εμφανίζεται αρχικά στα φύλλα που είναι χαμηλά, στη βάση του φυτού, όπου σχηματίζονται πρασινοκίτρινες ταινίες μεταξύ των νεύρων και το ριζικό σύστημα είναι ευπαθές σε προσβολές από μικροοργανισμούς του εδάφους.

Χαλκός (Cu)

Ο χαλκός στο έδαφος βρίσκεται με τη μορφή του δισθενούς χαλκού (Cu⁺⁺) που είναι και η αφομοιώσιμη μορφή του αλλά και πάλι το φυτό προσλαμβάνει πολύ μικρό ποσοστό, περίπου 1%. Χαρακτηριστικό σύμπτωμα είναι η μάρανση των φύλλων που είναι στη κορυφή του φυτού. Επίσης, από τον φλοιό και από τις ρίζες εκκρίνεται κόμμι, δηλαδή κολλώδης ουσία.

Βόριο (B)

Το βόριο επηρεάζει τη πρόσληψη του ασβεστίου και παίζει ρόλο στη ποσότητα του νερού μέσα στο φυτό. Κύρια πηγή βορίου είναι η οργανική ουσία στο έδαφος και υψηλή συγκέντρωση στο έδαφος οφείλεται είτε σε υπερβολική ποσότητα από τα λιπάσματα είτε από το νερό. Συμπτώματα τροφοπενίας είναι η νέκρωση των φύλλων που μοιάζουν με καμένα, οι ρίζες δεν αναπτύσσονται και παραμένουν μικρές ενώ στους βλαστούς έχουμε διαδοχικές νεκρώσεις.

Ευαίσθητα φυτά στην έλλειψη βορίου είναι: το αμπέλι, η μηδική, το αγγούρι, το καλαμπόκι, ο καπνός, η ντομάτα κ.α.

Ευπαθή στη περίσσεια βορίου είναι: η βερικοκιά, η λεμονιά, η μηλιά, η αχλαδιά κ.α.

Μολυβδαίνιο (Mo)

Το μολυβδαίνιο επιδρά στη λειτουργία της χλωροφύλλης και ευνοεί τη δημιουργία φυματίων (μικρές μάζες που σχηματίζονται στους ιστούς και δεσμεύουν άζωτο). Στο έδαφος, το μολυβδαίνιο το συναντάμε με τη μορφή MoO^—₄. Ιδιαίτερες απαιτήσεις σε μολυβδαίνιο έχουν τα ψυχανθή, δηλαδή μηδική, τριφύλλι, κουκιά, φασόλι κ.α. Τα συμπτώματα έλλειψης είναι παρόμοια με του αζώτου.

Κοβάλτιο (Co)

Η αφομοιώσιμη μορφή του κοβαλτίου είναι το κατιόν Co⁺⁺ και η απορροφητικότητα του μειώνεται από την οργανική ουσία και το υψηλό PH.

Χλώριο (Cl)

Το χλώριο βοηθά τα φυτά να έχουν μεγαλύτερη αντοχή στη ξηρασία. Στο έδαφος το στοιχείο προστίθεται με τα λιπάσματα όπως χλωριούχο αμμώνιο και χλωριούχο κάλιο αλλά και με τη βροχή.

• Φυτά ευαίσθητα στο χλώριο: αγγούρι, βατόμουρο, καπνός, κρεμμύδι, πεπόνι, λυκίσκος, πιπεριά, φασόλι.
• Φυτά μέτρια ευαίσθητα στο χλώριο: ντομάτα, πατάτα, μαρούλι, αμπέλι, αρακάς, σπανάκι.
• Ανθεκτικά φυτά στο χλώριο: ραπανάκι, καρότο, πράσο.
• Απαιτητικά σε χλώριο: σέλινο, σπαράγγι, ζαχαρότευτλο.

Νάτριο (Na)

Το νάτριο βρίσκεται στο έδαφος με τη μορφή Na⁺ και επειδή συγκρατείται πολύ καλά από το έδαφος, συχνά συναντάμε υψηλές συγκεντρώσεις αλάτων νατρίου. Είναι απαραίτητο για το σπανάκι και τα τεύτλα.

Οργανική ουσία-χούμος

Η οργανική ουσία-χούμος είναι εκείνο το κομμάτι που αποτελείται από φυτικά, ζωικά υπολείμματα σε διάφορα στάδια αποσύνθεσης.

Σε ευνοϊκές συνθήκες αποσύνθεσης, δημιουργείται γόνιμος χούμος, ο οποίος ρυθμίζει την υγρασία, τον αερισμό του εδάφους και είναι πηγή αφομοιώσιμων θρεπτικών στοιχείων για το φυτό. Ο όξινος χούμος επηρεάζει αρνητικά τη δομή του εδάφους καθώς και τη παραγωγική του ικανότητα. Ο ουδέτερος χούμος συντελεί στη καλή δομή του εδάφους και στη παραγωγικότητα για αυτό ονομάζεται: ενεργός-γόνιμος χούμος. Ο αλκαλικός χούμος, περιέχει πολλά ιόντα νατρίου, με αποτέλεσμα την υποβάθμιση του εδάφους και το pH να ξεπερνά το 8,3.

Για να έχουμε θετικά αποτελέσματα από την οργανική ουσία θα πρέπει να γίνεται ορθολογική χρήση των λιπασμάτων και να προσέχουμε την υγρασία και τον αερισμό του εδάφους.

3. Τύπος και τίτλος λιπασμάτων

Τίτλος ενός λιπάσματος είναι η ελάχιστη περιεκτικότητα του σε θρεπτικά στοιχεία επί τοις εκατό κατά βάρος, δηλαδή πόσα κιλά στοιχεία περιέχονται σε 100 κιλά λιπάσματος. Για παράδειγμα στα 100 κιλά θειικής αμμωνίας τα 21 κιλά είναι άζωτο. Ο τύπος λιπάσματος τη περιεκτικότητα κατά σειρά σε: ολικό άζωτο (Ν), ολικό φώσφορο (Ρ) και ολικό κάλιο (K2O).

Για παράδειγμα, το σύνθετο λίπασμα 11-15-15 στα 100 κιλά περιέχει 11 κιλά άζωτο (Ν), 15 κιλά φώσφορο (P2O5) και 15 κιλά κάλιο (K2O). Όταν λείπει ένα στοιχείο η αντίστοιχη ένδειξη είναι 0 (μηδέν).

4. Η αντίδραση των λιπασμάτων

Τα λιπάσματα τους ανάλογα με την αντίδραση στο έδαφος, τα διαχωρίζουμε ως εξής:

• Όξινα: νιτρική αμμωνία (NH₄NO₃), θειική αμμωνία (NH₄)₂SO₄, φωσφορική αμμωνία, χηλικός σίδηρος, θειικός σίδηρος (FeSO₄)
• Ουδέτερα: ουρία (CO(NH₂)₂, υπερφωσφορικό, πυκνό υπερφωσφορικό, θειικό κάλιο (K₂SO₄), νιτρικό κάλιο (KNO₃), γύψος (CaSO₄.2H₂O)
• Αλκαλικά: νιτρική άσβεστος [Ca(NO₃)₂], νιτρικό νάτριο (NaNO₃) και ανθρακικό ασβέστιο (CaCO₃).

5. Καθορισμός της απαιτούμενης λίπανσης και υπολογισμός της ποσότητας λιπάσματος που αντιστοιχεί στη δόση του θρεπτικού

Για να προσδιορίσουμε την δόση των λιπασμάτων πρέπει να γνωρίζουμε σε τι κατάσταση βρίσκεται το έδαφος μας και τις απώλειες των θρεπτικών που έχουμε. Στο σημείο αυτό χρειαζόμαστε μια ανάλυση εδάφους ή φυλλοδιαγνωστική. Αν βέβαια καλλιεργείτε σε γλάστρα ή στον κήπο σας, νομίζω ότι με την εμπειρία σας μπορείτε να αξιολογήσετε.

Αν έχουμε έδαφος που μας λείπει άζωτο, φώσφορος και κάλιο, τότε η λίπανση είναι απαραίτητα για τη παραγωγή μας. Αν θεωρούμε ότι είναι σε μια μέτρια κατάσταση, λιπαίνουμε συμπληρωματικά (λίπανση συντήρησης) μόνο όμως για φώσφορο και κάλιο. Σε εδάφη που είναι πλούσια σε θρεπτικά συστατικά, εφαρμόζουμε περιστασιακά λίπανση έτσι ώστε να μην γίνουν φτωχά.

Για να βρούμε τη ποσότητα λιπάσματος που αντιστοιχεί στη δόση του θρεπτικού συστατικού που απαιτείται, την υπολογίζουμε από τον εξής τύπο: Χ=(Α/Β)*100, όπου Χ η ποσότητα λιπάσματος σε κιλά, Α η δόση του θρεπτικού στοιχείου σε κιλά και Β η εκατοστιαία περιεκτικότητα του θρεπτικού στοιχείου σε λίπασμα (%).

Ελπίζω να βοήθησα λίγο…
Τα ξαναλέμε σύντομα…

Σοφία Παπάζογλου
Γεωπόνος MSc  “Διαχείριση Περιβάλλοντος”

Tags: ΕΔΑΦΟΣ • ΘΡΕΠΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ • ΘΡΕΠΤΙΚΕΣ ΟΥΣΙΕΣ • ΛΙΠΑΣΜΑ • ΛΙΠΑΣΜΑΤΑ • ΣΟΦΙΑ ΠΑΠΑΖΟΓΛΟΥ ΓΕΩΠΟΝΟΣ