Στο εξοχικό ο πατέρας μου είχε βάλει πολλά κρασοστάφυλα που είχε φέρει από νησιά των Κυκλάδων. Τα κρασοστάφυλα παράγουν σταφύλια με κουκούτσια που είναι κατάλληλα ουσιαστικά για την παραγωγή οίνου (κρασιού).
Στο μικρό αμπέλι, ανάμεσα στα κλήματα, είχε βάλει και κάποιες επιτραπέζιες ποικιλίες που παράγουν νόστιμα, γλυκά και χωρίς κουκούτσια σταφύλια.
Όπως είναι εύκολα κατανοητό, αυτά τα σταφύλια έχουν την τιμητική τους το καλοκαίρι, σε αντίθεση με τα κρασοστάφυλα.
Εδώ και καιρό ήθελα να μπολιάσω κάποια κρασοστάφυλα κλήματα με την ποικιλία που παράγει τα επιτραπέζια σταφύλια. Με αυτό τον τρόπο θα μπορούσα να “εκμεταλλευτώ” ένα ώριμο και εδραιωμένο κλήμα, με βαθύ ριζικό σύστημα, ώστε γρήγορα να δώσει επιτραπέζια σταφύλια.
Για αρκετό καιρό όμως φοβόμουν να το κάνω. Φοβόμουν ότι θα αποτύχω και θα καταστρέψω ένα παλιό κλήμα.
Φέτος όμως το δοκίμασα. Μπόλιασα ένα κρασοστάφυλο με μία επιτραπέζια ποικιλία.
Μπορούμε να τοποθετήσουμε το μπόλι σε δύο μέρη.
Α) Το μπόλι μπορεί να τοποθετεί στη βάση του κλήματος που θέλουμε να μπολιάσουμε, οπότε θα χρειαστεί να κόψουμε το κλήμα από τη βάση του (10 με 15 εκατοστά από το χώμα).
Β) Το μπόλι μπορεί να τοποθετεί σε ένα κλάδο του κλήματος αρκετά πάνω από το χώμα (π.χ. ένα μέτρο ή περισσότερο). Σε αυτή την περίπτωση το κλήμα θα είναι μισό από την αρχική ποικιλία και από το μπόλι και πάνω η νέα ποικιλία.
Για να μην μπερδευτείτε θα ονομάσω το παλιό κλήμα ΠΑΛΙΟ και το μπόλι από το άλλο κλήμα ΝΕΟ.
Η διαδικασία είναι σχετικά απλή. Με δυο λόγια είναι η ακόλουθη:
- Όταν κλαδεύουμε το ΝΕΟ κλήμα κρατάμε μερικά γερά και υγιή κλαδιά με μάτια στην άκρη.
- Κόβουμε το ΠΑΛΙΟ κλήμα κάθετα.
- Σφηνώνουμε δυο κλαδιά με μάτια από το ΝΕΟ κλήμα στο ΠΑΛΙΟ.
- Δένουμε καλά την ένωση.
- Βάζουμε χώμα γύρω από την ένωση.
- Περιμένουμε την άνοιξη που τα μάτια ανοίγουν.
Κατάλληλη εποχή για το μπόλιασμα του κλήματος
Η διαδικασία του μπολιάσματος του κλήματος γίνεται οπωσδήποτε πριν τον Μάρτιο. Εγώ την έκανα το Φεβρουάριο.
Αν εσείς κλαδεύετε τα κλήματα νωρίτερα (πολλοί το κάνουν Σεπτέμβριο, Οκτώβριο) τότε θα πρέπει να κρατήσετε τα υποψήφια για μπόλι κλαδιά και να τα θάψετε στο χώμα. Έτσι θα διατηρήσουν την υγρασία τους και δεν θα ξεραθούν. Θα μπορέσετε να τα χρησιμοποιήσετε όταν έρθει η ώρα.
Διαδικασία μπολιάσματος κλήματος
Κόβουμε με πριόνι (με το χέρι) το ΠΑΛΙΟ κλήμα όσο πιο οριζόντια γίνεται.
Με ένα κοφτερό μεγάλο μαχαίρι διαχωρίζουμε την τομή στο ΠΑΛΙΟ κλήμα στη μέση.
(μέσα σε αυτή την τομή και στα άκρα της θα τοποθετήσουμε τα κλαδιά από το ΝΕΟ κλήμα)
Επιλέγουμε δύο κλαδιά από το ΝΕΟ κλήμα που είναι υγιή, ευτραφή και έχουν μάτια επάνω τους.
Δημιουργούμε μία σφήνα στο κάτω μέρος των κλαδιών (θα πρέπει να σφηνωθούν μέσα στην τομή που κάναμε στο ΠΑΛΙΟ κλήμα).
Κόβουμε του επάνω μέρος των ΝΕΩΝ κλαδιών σε τέτοιο μήκος ώστε στο εναπομείναντα μήκος να υπάρχουν ένα ή δύο υγιή μάτια.
Τοποθετούμε τα δύο ΝΕΑ κλαδιά (μπόλια) μέσα στην τομή του ΠΑΛΙΟΥ κλήματος. Το μυστικό εδώ είναι ότι τα κλαδιά (μπόλια) θα πρέπει να τοποθετούν έτσι ώστε το εξωτερικό τους μέρος να εφάπτεται με το εξωτερικό μέρος του ΠΑΛΙΟΥ κλήματος. Θα πρέπει να φροντίσουμε ώστε να μη δημιουργείται σκαλοπάτι, αλλά η περιφέρεια του ΠΑΛΙΟΥ και το ΝΕΟΥ κλήματος να μοιάζουν με φυσική συνέχεια.
Καθώς έχουμε τοποθετήσει τα δύο μπόλια από το ΝΕΟ κλήμα στην τομή του ΠΑΛΙΟΥ σα σφήνες, έχει δημιουργηθεί στο κέντρο ένα κενό μερικών χιλιοστών. Αυτό το κενό πρέπει να καλυφθεί ώστε να μην υπάρχει μόλυνση και κυρίως απώλεια των πολύτιμων χυμών που θα αρχίσουν να αναβλύζουν όταν το κλήμα θα αρχίσει να δακρύζει.
Καλύπτουμε αυτό το κενό με βαμβάκι το οποίο με το βοήθεια ενός μαχαιριού τοποθετούμε μέσα στην τομή. Στη συνέχεια καλύπτουμε όλη την τομή και τα μέρη που τα μπόλια ενώνονται με το ΠΑΛΙΟ κλήμα με αδιάβροχο χαρτί (π.χ. λαδόκολα). Δένουμε καλά και γερά με σπάγκο το όλο σύστημα ώστε να υπάρχει καλή επαφή ανάμεσα στο ΠΑΛΙΟ κλήμα και τα μπόλια από το ΝΕΟ κλήμα.
Στο επόμενο βήμα θέλουμε να διατηρήσουμε το μέρος υγρό. Δεν θέλουμε η ένωση να ξεραθεί.
Για αυτό τοποθετούμε ένα κομμένο πλαστικό μπουκάλι από νερό γύρω από την ένωση και το γεμίζουμε με χώμα από τον κήπο. Το χώμα πρέπει να καλύπτει πλήρως τα μπόλια από το ΝΕΟ κλήμα. Τις επόμενες ημέρες βρέχουμε τακτικά το χώμα ώστε να διατηρείτε η υγρασία του.
Δύο μήνες μετά, αν όλα έχουν πάει καλά, θα δείτε τα μάτια να ανοίγουν και η ΝΕΑ ποικιλία να αναπτύσσεται επάνω στο ΠΑΛΙΟ κλήμα.
Πρακτική εφαρμογή. Μπόλιασμα κλήματος
Το αρχικό ΠΑΛΙΟ κλήμα. Κρασοστάφυλο που αναπτύσσεται επί χρόνια σε κληματαριά.
4 Φεβρουαρίου.
Έκοψα από το ΝΕΟ κλήμα επιτραπέζιας ποικιλίας, δύο κλαδιά που είναι υγιή και έχουν μάτια. Αυτά θα είναι τα μπόλια.
4 Φεβρουαρίου.
Έκοψα το ΠΑΛΙΟ κλήμα με πριόνι όσο πιο οριζόντια μπορούσα. Παρατηρήσετε τους χυμούς που εμφανίζονται στην τομή. Επειδή το κόψιμο έγινε αρχές Φεβρουαρίου, οι χυμοί δεν είναι ακόμη πολλοί.
4 Φεβρουαρίου.
Δημιούργησα μία τομή στο ΠΑΛΙΟ κλήμα χρησιμοποιώντας ένα μεγάλο κοφτερό μαχαίρι.
Τοποθέτησα τα δύο κλαδιά από το ΝΕΟ κλήμα στην τομή, αφού πρώτα διαμόρφωσα τη μία τους άκρη σε μορφή σφήνας. Τα μπόλια (ΝΕΟ κλήμα) τοποθετήθηκαν στην άκρη της τομής ώστε η περιφέρεια να μην παρουσιάζει “σκαλοπάτι”.
Στη συνέχεια γέμισα το κενό στο ΠΑΛΙΟ κλήμα ανάμεσα στα δύο μπόλια με βαμβάκι ώστε το κενό να μην είναι εκτεθειμένο.
4 Φεβρουαρίου.
Δημιούργησα μία τομή στο ΠΑΛΙΟ κλήμα χρησιμοποιώντας ένα μεγάλο κοφτερό μαχαίρι.
Στη συνέχεια χρησιμοποιώντας ένα τμήμα από πλαστικό μπουκάλι νερού, δημιούργησα μία θήκη γύρω από την ένωση του ΠΑΛΙΟΥ με τα μπόλια από το ΝΕΟ κλήμα.
Γέμισα το μπουκάλι με χώμα ώστε να παραμείνει η ένωση των δύο κλημάτων υγρή και να μην ξεραθεί. Παρατηρήστε ότι στο κάτω μέρος έχω τοποθετήσει επιπλέον χαρτί ώστε να μην φεύγει το χώμα από τη βάση του μπουκαλιού.
Μία φορά την εβδομάδα, έριχνα νερό στο επάνω μέρος ώστε το χώμα να παραμένει υγρό.
4 Φεβρουαρίου έως αρχές Απριλίου.
Στις αρχές Απριλίου, 2 μήνες μετά από το μπόλιασμα, αφαίρεσα το επάνω τμήμα του πλαστικού μπουκαλιού και του αντίστοιχου χώματος.
Από τα δύο μπόλια, μόνον το ένα ήταν επιτυχημένο. Το μάτι από το αριστερό μπόλι έχει ανοίξει και εμφανίστηκε το πρώτο μικρό φύλλο.
Το άσπρο που εμφανίζεται στο κάτω μέρος είναι το βαμβάκι και το χαρτί που είχα τοποθετήσει δύο μήνες πριν που είχα βάλει τα μπόλια.
Απρίλιος.
Λεπτομέρεια από το μάτι στο μπόλι του ΝΕΟΥ κλήματος που ανοίγει και αποκαλύπτει το πολύτιμο φορτίο του. Παρατηρώ ότι ενώ στο υπόλοιπο κλήμα τα μάτια έχουν ανοίξει και αναπτυχθεί εδώ και μερικές εβδομάδες, το μάτι στο μπόλι μόλις έχει αρχίσει να ανοίγει. Διατηρώ το χώμα στη βάση του μπολιού.
Απρίλιος