Ποιά είναι η καλύτερη ώρα για το πότισμα των φυτών;
Η απάντηση στην πραγματικότητα είναι δύο απαντήσεις, καθώς μπορούμε να ποτίσουμε τα φυτά νωρίς το πρωί ή αργά το απόγευμα.
Πότισμα των φυτών νωρίς το πρωί
Η καλύτερη ώρα για το πότισμα των φυτών είναι νωρίς το πρωί, ενώ ακόμη οι θερμοκρασίες είναι χαμηλές για τα δεδομένα της κάθε εποχής. Το πρωινό πότισμα θα δώσει στο νερό χρόνο να φτάσει βαθιά μέσα στο έδαφος και να απορροφηθεί σταδιακά από τις ρίζες των φυτών, χωρίς να χαθεί πολύτιμο νερό από την εξάτμιση.
Το πότισμα των φυτών νωρίς το πρωί, θα κάνει το νερό διαθέσιμο στα φυτά για το υπόλοιπο της ημέρας, ώστε να μπορέσουν να αντιμετωπίσουν αποτελεσματικά τον ήλιο και τη ζέστη της υπόλοιπης ημέρας.
Όπως πάντα, αυτό που είναι καλό να προσέχουμε είναι να μην βρέχουμε τα φύλλα. Αν ο ήλιος είναι έντονος και οι σταγόνες που έχουν πέσει επάνω στα φύλλα δεν προλάβουν να εξατμιστούν, μπορούν να δημιουργήσουν ηλιακά εγκαύματα στα φύλλα.
Πότισμα των φυτών το απόγευμα
Αν δεν μπορείτε να ποτίζετε τα φυτά το πρωί, η δεύτερη καλύτερη ώρα είναι το απόγευμα, μετά τις 17:00.
Εάν ποτίζετε τα λαχανικά σας το απόγευμα, η πολύ ζέστη θα έχει φύγει, αλλά θα υπάρχει ακόμη αρκετή για να εξατμίσει τυχόν σταγόνες που θα πέσουν επάνω στα φύλλα.
Το πότισμα το απόγευμα ή νωρίς το βράδυ περιορίζει επίσης την εξάτμιση και δίνει στα φυτά αρκετές ώρες για να απορροφήσουν το νερό.
Στο απογευματινό πότισμα, θα πρέπει να προσέχετε διπλά ώστε να μην πέσει νερό επάνω στα φύλλα των φυτών. Υγρασία επάνω στα φύλλα τις βραδυνές ώρες, αυξάνουν τις πιθανότητες να εμφανιστούν προσβολές από μύκητες.
Πότισμα των φυτών το βράδυ
Πρέπει να αποφεύγετε το πότισμα των φυτών το βράδυ. Υπάρχει κίνδυνος ανάπτυξης μούχλας και προσβολής από μύκητες.
Ποτίστε το βράδυ μόνον σε περιπτώσεις έκτακτης ανάγκης, ώστε να δώσετε άμεσα νερό στο φυτό.
Ποτίστε λιγότερο από ότι θα ποτίζατε τις άλλες ώρες.
Πότισμα των φυτών το μεσημέρι
Πρέπει να αποφεύγετε το πότισμα των φυτών τις μεσημεριανές ώρες και τις ώρες που κάνει πολύ ζέστη και ο ήλιος είναι έντονος.
Ποτίστε το μεσημέρι, μόνον αν υπάρχει απόλυτη ανάγκη. Δεν πρέπει να βρέξετε τα φύλλα γιατί υπάρχει σοβαρός κίνδυνος καψίματος των φύλλων από ηλιακά εγκαύματα.
Πόσο νερό χρειάζονται τα φυτά. Πόσο να τα ποτίζουμε;
Πόσο νερό χρειάζεται ένα φυτό; Πόσο πρέπει να το ποτίζουμε;
Η εύκολη και απλούστερη απάντηση είναι τόσο ώστε να είναι και να φαίνεται υγιές. Να είναι ζωηρό χωρίς συμπτώματα έλλειψης νερού. Εμπειρικά στον κήπο μας, μπορούμε να δούμε πότε τα φυτά μας χρειάζονται νερό και να τα ποτίζουμε.
Το κάθε φυτό έχει τις δικές του απαιτήσεις σε νερό. Αυτές εξαρτώνται από μία σειρά παραμέτρων όπως:
- Το είδος του φυτού
- Το βάθος του ριζικού του συστήματος
- Τον τύπο του εδάφους
- Τις περιβαλλοντικές συνθήκες
Αυτό που αξίζει να γνωρίζουμε είναι ότι το 70% της ποσότητας του νερού, απορροφάται από τις ρίζες που βρίσκονται στο 50% του βάθους του ριζικού του συστήματος.
Αν δηλαδή το ριζικό σύστημα ενός φυτού φτάνει σε βάθος τα 30 εκατοστά, τότε το 70% του νερού που θα το ποτίσουμε, απορροφάται από τις ρίζες που βρίσκονται στα πρώτα 15 εκατοστά. Άρα πρέπει να ρίξουμε τόσο νερό ώστε να αυτό να φτάσει σε τέτοιο βάθος.
Το 70% της ποσότητας του νερού, απορροφάται από τις ρίζες που βρίσκονται στο 50% του βάθους του ριζικού συστήματος του φυτού
Πηγή: Αρδεύσεις – Στραγγίσεις έργων πρασίνου. Ενότητα 9: Υπολογισμός αναγκών των φυτών σε νερό. Δρ. Τσιρογιάννης Λ. Ιωάννης
Έδαφος και πότισμα
Σημαντικός παράγοντας για το πόσο βαθιά θα μπορέσει να φτάσει το νερό, είναι η ποιότητα και η σύνθεση του εδάφους Γίνεται εύκολα κατανοητό ότι σε ένα αμμώδες έδαφος, το νερό θα εισχωρήσει ευκολότερα σε βάθος από ότι σε ένα πυκνό, ακατέργαστο έδαφος. Στο πυκνό και ακατέργαστο έδαφος, το νερό θα φύγει πριν προλάβει να απορροφηθεί από αυτό. Θα πάει τσάμπα το πότισμα αν δεν σκαλίσουμε και αν δεν ρίξουμε το νερό λίγο λίγο και όχι όλο μαζί.
Αν το φυτό δεν μπορέσει να αναπτύξει το ριζικό σύστημα σε βάθος, θα προσπαθήσει να το κάνει σε πλάτος. Χωρίς όμως αυτό να σημαίνει ότι η ποιότητα θα είναι η ίδια. Η οριζόντια ανάπτυξη του ριζικού συστήματος είναι μία λύση ανάγκης για το φυτό. Μία λύση πανικού. Μία προσπάθεια επιβίωσης αναζητώντας νερό. Όχι κάτι το κανονικό.
Πόσο νερό χρειάζεται ένα φυτό
Γνωρίζοντας όλα τα παραπάνω, το ερώτημα παραμένει. Πόσο νερό χρειάζεται να ρίξουμε σε ένα φυτό ώστε να ποτιστεί σωστά;
Για να μπορέσουμε να απαντήσουμε πρέπει να γνωρίζουμε δύο ακόμη παραμέτρους. Την επιφάνεια που ποτίζουμε και το βάθος του ριζικού συστήματος του φυτού που μας ενδιαφέρει. Για να κάνουμε τη ζωή μας πιο εύκολη, ας λάβουμε υπόψη ότι στα περισσότερα φυτά (λαχανικά) οι ρίζες φτάνουν σε βάθος περίπου 0,30 μέτρων (30 εκατοστά).
Έχοντας αυτά τα στοιχεία, μπορούμε να υπολογίσουμε τα λίτρα νερού που χρειάζεται ένα φυτό, χρησιμοποιώντας τον ακόλουθο απλοποιημένο τύπο:
Όγκος Νερού ποτίσματος (σε λίτρα): ( π * R^2 * (0,5 * D) ) / 1000
όπου:
π = 3,14
R: η ακτίνα ποτίσματος γύρω από τον κορμό του φυτού (σε μέτρα)
D: Το βάθος της ρίζας (σε μέτρα)
Ας υποθέσουμε ότι ποτίζουμε σε ακτίνα 0,10 μέτρων και το βάθος της ρίζας είναι 0,30 μέτρα, αντικαθιστώντας έχουμε:
( π * 0,1^2 * (0,5 * 0,3) ) / 1000 = 4,7 λίτρα νερό
Άρα χρειάζεται να ποτίσουμε αυτό το φυτό με σχεδόν 5 λίτρα νερό.
Αν αλλάξουμε την ακτίνα ποτίσματος σε 15 εκατοστά, τότε θα χρειαστούμε σχεδόν 10,5 λίτρα νερό.
Κάθε πότε ποτίζουμε τα φυτά μας
Εδώ η απάντηση δεν είναι μία για όλους και δεν θα αποτολμήσω να πω πρέπει να ποτίζετε κάθε μέρα, ή κάθε δεύτερη μέρα ή ότι άλλο.
Η απάντηση επηρεάζεται από πολλές παραμέτρους. Αναφέρω μερικές:
- Το είδος του φυτού
- Τον τύπο του εδάφους
- Τις περιβαλλοντικές συνθήκες
- Τη θερμοκρασία περιβάλλοντος
- Την εξατμισοδιαπνοή
- Την φάση ανάπτυξης του φυτού
- Αν έχει βρέξει ή όχι
Εμπειρικά, μπορούμε να πούμε να ποτίζετε όταν το φυτό φαίνεται ότι χρειάζεται νερό ή όταν το χώμα σε κάποιο βάθος είναι στεγνό.
Για όσες και όσους θέλουν να εμβαθύνουν στο θέμα του υπολογισμού των αναγκών των φυτών σε νερό, σας παραπέμπω στην εξαιρετική δουλειά του Δρ. Ιωάννη Τσιρογιάννη στο ΤΕΙ Ηπείρου.
Μπορείτε να μελετήσετε δύο από τις πολλές εξαιρετικές σημειώσεις του:
Υπολογισμός αναγκών των φυτών σε νερό
και
Μικροάρδευση
Πως ποτίζουμε τα φυτά σε γλάστρα
Ποτίζουμε τα φυτά σε γλάστρα αργά, ώστε το χώμα να προλάβει να απορροφήσει το νερό. Δεν θέλουμε να ρίξουμε μαζεμένο το νερό, αυτό να τρέχει από τη γλάστρα, αλλά στην ουσία αυτή να μένει απότιστη.
Bonus Info
To 2007, είχα βοηθήσει (σε επίπεδο προγραμματισμού) τον Δρ. Γιάννη Τσιρογιάννη να υλοποιήσει ένα online σύστημα διαχείρισης άρδευσης καλλιεργειών στην περιοχή της Άρτας. Προς μεγάλη μου έκπληξη, παρατήρησα ότι το online σύστημα χρησιμοποιείται ακόμη (2018) για να παρέχει συμβουλές άρδευσης στους αγρότες της περιοχής της Άρτας.
Το σύστημα λαμβάνει αυτόματα μετεωρολογικά δεδομένα. Υλοποιώντας μαθηματικούς τύπους (που τότε μου έδωσε ο κ. Τσιρογιάννης και αναφέρονται στις σημειώσεις του ιδίου που σας δίνω), το είδος της καλλιέργειας και τις περιβαλλοντικές συνθήκες, καταφέρνει να υπολογίσει πότε και πόσο πότισμα χρειάζονται οι καλλιέργειες ώστε να έχουν τη βέλτιστη απόδοση χωρίς να γίνεται σπατάλη πολύτιμου νερού.
Μπορείτε να το βρείτε εδώ: ProBioSis Water Management – Διαχείριση άρδευσης καλλιεργειών στην περιοχή της Άρτας
Πηγές
http://www.gardeningknowhow.com/edible/vegetables/vgen/water-plants-vegetable-garden.htm
http://urbanext.illinois.edu/hortihints/0108a.html
http://eclass.teiep.gr/modules/document/file.php/TEXG116/%CE%94%CE%B9%CE%B4%CE%B1%CE%BA%CF%84%CE%B9%CE%BA%CF%8C%20%CE%A0%CE%B1%CE%BA%CE%AD%CF%84%CE%BF/09_Microirrigation.pdf
http://eclass.teiep.gr/modules/document/file.php/TEXG116/%CE%94%CE%B9%CE%B4%CE%B1%CE%BA%CF%84%CE%B9%CE%BA%CF%8C%20%CE%A0%CE%B1%CE%BA%CE%AD%CF%84%CE%BF/02_Water_needs.pdf
Tags: ΑΥΤΟΜΑΤΟ ΠΟΤΙΣΜΑ • ΕΔΑΦΟΣ • ΠΟΤΙΣΜΑ • ΤΣΙΡΟΓΙΑΝΝΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ • ΧΩΜΑ